Hallucinogenen zijn stoffen die hallucinaties opwekken. Het woord hallucineren is afgeleid van het Latijnse woord hallucinare, dat "ronddwalen in de geest" betekent. Ze worden ook wel psychedelische ("de psyche tonend"), entheogene ("het goddelijke genererend") of geestverruimende middelen genoemd. Tot deze groep behoren met name LSD, LSA, mescaline, psilocybine, dimethyltryptamine, ketamine, ibogaine, muscimol (het werkzame bestanddeel van de Vliegenzwam) en salvinorine-A (het werkzame bestanddeel van Salvia divinorum). Ook bij hoge doseringen cannabis en sommige kruiden zoals alsem kunnen hallucinaties optreden. Middelen als MDA en MDMA (XTC) zijn zeker psychoactief, en kunnen in extreme gevallen ook hallucinaties veroorzaken (oa trillen van beeld, andere waarneming van licht/kleur etc.)